ต้นหมาก



ชื่อวิทยาศาสตร์ : Areca catechu Linn

 วงศ์ : PALMAE

ชื่อสามัญ : Betel nut , Areca palm

ชื่อท้องถิ่น : หมากเมีย(ทั่วไป) หมากเมีย มะ(ซอง-ตราด) เค็ด สะลา พลา(เขมร) ปีแน(มลายู)

       ลักษณะทางพฤกษ์ศาสตร์
เป็นพืชยืนต้น มีลำต้นตรง ไม่แตกกิ่งก้าน สูง 5-15 เมตร ลำต้นเดี่ยวแข็งแรง ลำต้นมีสีเขียวบริเวณ
ใกล้ส่วนยอด และเมื่ออายุมากขึ้นลำต้นจะเปลี่ยนเป็นสีเทา ใบยาวถึง 4 เมตร และมีใบฝอยหลายใบ
แต่ละใบยาวประมาณ 60-90 ซม. ดอกหมากจะขึ้นที่ซอกโคนก้านใบ ดอกรวมเป็นช่อใหญ่ ดอกมี
สีเหลืองอ่อน มีกลิ่นหอมหวานเย็น ผลมีลักษณะกลมหรือรี ผลอยู่รวมกัน 50-100 ผลใน 1 ทะลาย
ผลอ่อนสีเขียวเรียกว่าหมากดิบ เมื่อผลสุกจะเปลี่ยนเป็นสีเขียวอมเหลืองเรียกว่าหมากสง

       ประโยชน์และสรรพคุณยาไทย                                                     
ลูกอ่อน รสฝาดหวาน เจริญอาหาร ขับเสมหะ สมานแผล แก้เมา แก้อาเจียน แก้ไอเปลือกผลรสจืดหวาน
ขับลม ขับปัสสาวะ แก้ท้องอืดแน่น แก้บิด แก้ท้องเสียเมล็ด รสฝาด แก้บิดปวดเบ่ง แก้ปวดแน่นท้องฆ่า
พยาธิ ขับปัสสาวะ

       ความเชื่อ
ปลูกต้นหมากไว้ประจำบ้านจะทำให้มีความอ่อนน้อมความมีน้ำใจ เพราะหมากมีการแตกใบที่สวยงามลักษณะที่มีความนิ่มนวลอ่อนไหว
นอกจากนี้ลักษณะการแตกใบของหมากยังมีลักษณะที่โดดเด่นสง่านวลชวนมองนอกจากนี้ยังมีการเปรียบเทียบหมากไว้ว่าเป็นชื่อหมาก
ชนิดหนึ่งที่ใช้รับประทานในสมัยโบราณคือหมากสงใช้ในพิธีต้อนรับแขกที่ไปมาหาสู่กัน ดังนั้นจึงแสดงถึงการมีนิสัยใจคอที่ดี มีน้ำใจงามเพื่อ
เป็นสิริมงคลแก่บ้านและผู้อาศัย ควรปลูกต้นหมากไว้ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ผู้ที่ปลูกควรปลูกในวันอังคาร เพราะโบราณเชื่อว่าการปลูกไม้เอาประโยชน์ทั่วไปทางใบให้ปลูกในวันอังคาร

      การปลูกหมาก
การเตรียมแปลงปลูก : แปลงปลูกต้องมีการะบายน้ำดี ถ้าเป็นที่มีน้ำขังควรมีการยกร่อง หรือทำทางระบายน้ำ
ก่อนปลูกต้องมีการไถ และพรวนอย่างน้อย 2 ครั้ง ควรเก็บตอไม้และเศษไม้ออก เพราะเป็นแหล่งอาศัยของ
ศัตรูพืช และปลวก รูปแบบการปลูก อาจเป็นแบบสี่เหลี่ยมจัตุรัส หรือสามเหลี่ยมด้านเท่า ระยะปลูก 2x2 เมตร
การปลูกแบบสี่เหลี่ยม ใช้กล้า 400 ต้น / ไร่ ปลูกแบบสามเหลี่ยมใช้กล้า 461 ต้น / ไร่ แต่ถ้าปลูกบนร่อง
จำนวนต้นจะลดล งขึ้นกับระยะระหว่างร่อง การปลูกแบบสี่เหลี่ยม ควรทำสันร่องกว้าง 4 เมตร แบบสามเหลี่ยม
ควรกว้าง 3.50 เมตร ซึ่งจะปลูกได้ 3 แถว/ร่อง
      การเตรียมหลุม : ถ้าเป็นดินที่มีความอุดมสมบูรณ์ต่ำ ควรขุดหลุม ขนาด 50x50x50 ซม. แต่ดินที่มีความอุดม
สมบูรณ์สูง ขนาดหลุมเล็กกว่านี้ได้ รองก้นหลุมด้วยปุ๋ยคอก หรือปุ๋ยหมัก และหินฟอสเฟต คลุกกับดินชั้นบน
แล้วกลบหลุมด้วยดินที่เหลือ

      ฤดูปลูก : ควรเป็นต้นฤดูฝน หลังจากที่มีฝนตกหนัก 1-2 ครั้ง
      การปลูก : เวลาปลูกควรตั้งต้นกล้าให้ตรง และให้ด้านบนของผลอยู่ระดับผิวดิน กลบดินให้แน่น ปักหลักค้ำต้น

เพื่อกันต้นโยก รดน้ำให้ชุ่ม ควรทำร่มบังแดด เพื่อลดการคายน้ำ และป้องกันไม่ให้ใบไหม้